Η χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά
Η χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά έχει εξελιχθεί σε έναν βασικό πυλώνα της σύγχρονης καθημερινότητας , επηρεάζοντας τη ζωή τους σε πολλούς τομείς ,από την εκπαίδευση μέχρι και την ψυχαγωγία εως και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.Με την αυξανόμενη εξάρτηση από τις ψηφιακές συσκευές, είναι σημαντικό να εξετάσουμε τόσο τα οφέλη όσο και τους κινδύνους που ελοχέυουν από την διαδικτυακή δραστηριότητα τους
Οφέλη της χρήσης του Διαδικτύου από τα παιδιά
1.Εκπαίδευση και Γνώση
Το διαδίκτυο προσφέρει πλούτο εκπαιδευτικών πόρων,όπως διαδικτυακά μαθήματα,βίντεο και άρθρα, που ενισχύουν τη μάθηση των παιδιών.Οι μαθητές μπορούν να βρουν πληροφορίες για κάθε θέμα, ενισχύοντας τις γνώσεις τους και αναπτύσσοντας τις δεξιότητες τους.
2.Ψυχαγωγία και Δημιουργικότητα
Υπάρχουν πολλές ιστιοσελίδες και εφαρμογές που ενθαρρύνουν τη δημιουργικότητα των παιδιών, όπως η επεξεργασία εικόνας, το σχέδιο ή οι μουσικές εφαρμογές .Επίσης , υπάρχει ένα τεράστιο εύρος παιχνιδιών και βίντεο που μπορούν να προσφέρουν διασκέδαση και αναψυχή.
3.Κοινωνικοποίηση.
Με τα κοινωνικά δίκτυα και τις εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν με φίλους και συγγενείς που σε κάποιες περιπτώσεις είναι ένας τρόπος να γεφυρώσουν και την απόσταση.Επίσης , έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε διαδικτυακές ομάδες και να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες.
Κίνδυνοι της χρήσης του Διαδικτύου από τα Παιδιά
1.Πρόσβαση σε ακατάλληλο περιεχόμενο
Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους είναι η έκθεση των παιδιών σε ακατάλληλο ή επιβλαβές περιέχομενο, όπως βία , ακατάλληλες εικόνες ή ανακριβείς πληροφορίες.Δυσκολία να διακρίνουν την αλήθεια από την παραπληροφόρηση.
2.Διαδικτυακός Εκφοβισμός ( Cyberbullying)
Ο διαδικτυακός εκφοβισμός είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική και ψυχολογική βλάβη στα παιδιά .Το διαδίκτυο επιτρέπει στους επιτιθέμενους να παραμείνουν ανώνυμοι ,γεγονός που μπορεί να παρατείνει την κατάσταση.
3.Κίνδυνος αποπλάνησης (οnline grooming)
Aλληλεπίδραση με άτομα που προσποιούνται διαφορετική ταυτότητα , συχνά με στόχο την εκμετάλλευση.Grooming=Όταν ένας ενήλικας έρχεται σε επαφή μέσω του διαδικτύου με ένα παιδί ή ένα έφηβο προκειμένου να το συναντήσει από κοντά και να το εκμεταλευτεί. Το διαδικτυακό grooming ή aλλιώς η «αποπλάνηση» είναι ένα έγκλημα που τιμωρείται αυστηρά σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.
4.Εθισμός και Απώλεια Χρόνου.
Η υπερβολίκη χρήση του διαδικτύου μπορεί να οδηγήσει το παιδί σε εθισμό και να επηρεάσει την καθημερινότητά του.Ο χρόνος που ξοδεύει μπροστά από την οθόνη μπορεί να μειώσει την συμμετοχή του στο σχολειο καθώς και σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
5.Απειλές Ασφάλειας και Προσωπικά Δεδομένα
Τα παιδιά μπορούν να μην κατανοούν πλήρως τους κινδύνους που σχετίζονται με την προστασία των προσωπικών τους δεδομένων και να αποκαλύπτουν πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κακόβουλους σκοπούς .
6. Οικονομική απάτη
-Παιχνίδια ή εφαρμογές που ζητούν αγορές χωρίς τη συναίνεση των γονέων.
-Απατηλά μηνύματα ή phishing για να αποκτήσουν πρόσβαση σε οικονομικές πληροφορίες.
7.Υποβάθμιση της κοινωνικής ανάπτυξης.
Περιορισμένη φυσική αλληλεπίδραση με φίλους και οικογένεια λόγω της ενασχόλησης με τον ψηφιακό κόσμο.
Πώς να προστατέυσουμε τα παιδιά και πως να βοηθησουμε την απεξαρτηση τους από το διαδίκτυο
1.Θέστε όρια στη χρήση του διαδικτύου
Καθορίστε συγκεκριμένες ώρες για τη χρήση του διαδικτύου, όπως για εργασία ή ψυχαγωγία .
-Δημιουργήστε « ζώνες χωρίς οθόνη» , όπως κατά τη διάρκεια του φαγητού ή πριν τον ύπνο.
2.Παρακολουθήστε τη χρήση του διαδικτύου
Χρησιμοποιήστε εργαλεία γονικού ελέγχου για να παρακολουθείτε και να περιορίζετε τη δραστηριότητά τους στο διαδίκτυο.
Ενημερωθείτε για τις πλατφόρμες και τα παιχνίδια που χρησιμοποιούν ώστε να κατανοήσετε τη χρήση τους .
3.Ενισχύστε τις εναλλακτικές δραστηριότητες
Προτείνετε δραστηριότητες εκτός οθόνης , όπως αθλήματα ,
καλλιτεχνικές δραστηριότητες ή κοινωνικές εκδηλώσεις .
Ενθαρρύνετε τη συμμετοχή τους σε δραστηριότητες που τους ενδιαφέρουν όπως η μουσική , η ζωγραφική ή οι ομαδικές δραστηριότητες.
4.Γίνετε πρότυπο συμπεριφοράς .
Τα παιδιά μιμούνται τους γονείς . Δείξτε θετική συμπεριφορά σχετικά με τη χρήση της τεχνολογίας , περιορίζοντας και τη δική σας χρήση.
5. Δημιουργήστε υγιείς συνήθειες
Προτείνετε συγκεκριμένο πρόγραμμα καθημερινής ρουτίνας που περιλαμβάνει χρόνο για διάβασμα , ύπνο και σωματική δραστηριότητα.
6.Ενισχύστε την επικοινωνία
Συζητήστε μαζί τους για τους λόγους που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο , για τα ενδιαφέροντα και τις ανησυχίες τους.
–Δώστε έμφαση στα συναισθήματα τους και στηρίξτε τους χωρίς να είστε επικριτικοί.
7.Εκπαίδευση για την υπεύθυνη χρήση του διαδικτύου
Μιλήστε για τους κινδύνους της υπερβολικής χρήσης , όπως η εξάρτηση ή η απομόνωση.
Εξηγήστε τη σημασία του να βρίσκουν χρόνο για ξεκούραση και διαπροσωπικές σχέσεις.
8.Αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια αν χρειάζεται
Αν παρατηρήσετε ότι η εξάρτηση είναι σοβαρή και επηρεάζει την καθημερινότητα τους ,απευθυνθείτε σε παιδοψυχολογους.
Με συνδυασμό υπομονής , κατανόησης και κατάλληλης καθοδήγησης , μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί να αποκτήσει μια υγιή σχέση με το διαδίκτυο.
Αρνητικές επιπτώσεις στη συμπεριφοα των παιδιών
1.Μείωση κοινωνικών δεξιοτήτων:
Η υπερβολική χρήση του διαδικτύου μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση και δυσκολία στην ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων.
2.Εθισμός και απώλεια ελέγχου:
Η συνεχής ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να προκαλέσει εξάρτηση , δυσκολεύοντας τον έλεγχο του χρόνου χρήσης.
3.Προβλήματα προσοχής και συγκέντρωσης:
Η συνεχής εναλλαγή πληροφοριών μπορεί να μειώσει την ικανότητα συγκέντρωσης και να επηρεάσει αρνητικά την απόδοση στο σχολείο.
4.Επιθετική συμπεριφορά ή ακατάλληλη συμπεριφορά:
Η έκθεση σε βίαιο ή ακατάλληλο περιεχόμενο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη συμπεριφορά και τις αντιλήψεις των παιδιών.
5.Ψυχολογικα προβλήματα :
Η υπερβολική χρήση του διαδικτύου μπορεί να συνδέεται με αυξημένα επίπεδα άγχους , κατάθλιψης και χαμηλής αυτοεκτίμησης ,ιδιαίτερα όταν τα παιδιά συγκρίνουν τον εαυτό τους με άλλους στα κοινωνικά δίκτυα.
6.Διαταραχές ύπνου:
Η παρατεταμένη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, ειδικά πριν από τον ύπνο , μπορεί να διαταράξει τον κύκλο ύπνου των παιδιών.
Συμπέρασμα
Η χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά έχει αμφίδρομα αποτελέσματα. Από τη μία πλεύρα , προσφέρει εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές ευκαιρίες , ενώ από την άλλη εγκυμονεί κινδύνους που πρέπει να διαχειριστούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί. Η υπεύθυνη χρήση και η καθοδήγηση είναι απαραίτητες για να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά αξιοποιούν το διαδίκτυο με ασφάλεια και με τα σωστά οφέλη.
Κατσούδα Μαριάνθη
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας.
Κιν:6980832670